THÚ CÀ PHÊ

Mỗi buổi sáng thức dậy hay mỗi đêm về, ta không thể không lang thang đây đó và ghé qua một quán cà phê bên đường, hay nằm sâu hun hút trong những con hẻm quen thuộc của người thân hay bạn bè...để thưởng thức một ly cà phê đầu ngày hay cuối ngày, phải không ? Vậy thì cái thú này cũng hay hay đấy chứ, nên người viết xin ...lạm bàn đôi chút với sở học sơ thiển, và hy vọng làm vui ...các bạn tí ti trong lúc đang nhâm nhi cà phê trên tay và lỡ đọc đôi hàng này...
Theo bách khoa t...à...n thư, cà phê là một cái thú có từ... rất lâu rồi ! Nhiều người cố định hình ra cái quán cà phê đầu tiên của Việt Nam nhưng vẫn chưa ngã ngũ ra sao ! Có lẽ, nhưng nhiều người vẫn đồng tình là nó đến từ khi Việt Nam du nhập cà phê và trồng nó tại các đồn điền ở Lâm Đồng, Di Linh, Đà Lạt...Nói chung là các vùng đất trồng nó phải cao, có khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp. Và thú thưởng thức hương vị cà phê đầy hương xa này nhen nhúm từ những chủ nhân các đồn điền này, các bạn bè, và các người làm công cho họ...rồi sau đó lan ra các nơi như một thương phẩm ...kỳ lạ, đen đúa, đắng như thuốc bắc , nhưng sau khi cho chút đường hay sữa vào thì ngon diệu kỳ và đậm đà một hương vị khó tả đối với người Việt ta vào lúc đó... Thật ra, cà phê ngon là vì ngoài hương vị khác thường so với các thức uống bình dân của người Việt vao thời đó như : trà vối , trà tàu, nước dừa, nước rau má ra..., nó còn là một thức uống bình dân, rẻ tiền, làm tỉnh táo, phấn chấn mọi người sau một giấc ngủ dài còn bàng hoàng mộng mị hay cho những đêm phải canh thức đến sáng vì công việc... Điều này có thể thấy rõ nơi các nhà văn, nhà báo, và các nghệ sĩ của ta từ xưa...đến giờ và cũng được nhắc tới không ít trong các tác phẩm thơ nhạc như “ Cô hàng cà phê “ chẳng hạn...
Nói đến thức uống rẻ tiền mà được phổ biến đại chúng này, phải nhắc đến công của không ít quán cà phê bình lặng còn gọi là " quán cóc " nơi đầu một con hẻm hay một ngã tư nào đó của Sài Gòn hoa lệ, hay Hà Nội ba mươi sáu phố phường, hoặc bất kỳ một nơi thị tứ nào đó trong nước . . Đó là thứ cà phê giản dị mà không biết ở các nơi khác trên thế giới có thường làm như vậy hay không : Nó được lọc lấy các tinh chất một cách rất ư ...là tiết kiệm ( so với các hình thức khác như “ Phin ” chẳng hạn ) qua một cái lọc mà hình dáng y như là một chiếc vớ, cho nên người bình dân quen gọi nó là cà phê vớ. (... mà cũng không thấy là kỳ kỳ, hay lại nhăn mũi như một trí thức khó tính nào đó về một hình dung từ chỉ vật mang nặng tính chất ...gây mùi tổng hợp và phản cảm ..một cách ứ ư ...tả pín lù này ! ) Do vậy mà nó ...rẻ ...chăng ?!
Rồi với thời gian, nó trở thành một thức uống bình dân đến độ thiếu thì nhớ ...như nhớ...người yêu vậy ! Và rồi thú ghiền này lây lan qua đủ các thành phần như công nhân, thợ thuyền, binh lính, phụ nữ, hoc sinh khi học bài hay chuẩn bị thi cử ... chứ không chỉ giới hạn như giới chủ đồn điền trước kia...
Rồi người ta chế ra cac loại phin loc cho tiên dụng hơn và cho người dùng cảm giác an toàn và vệ sinh hơn khi thưởng thức. Đôi khi để tao tiện nghi hay thoải mái hơn cho khách là một số nhật báo phổ thông chuyên nhau đọc hay nhờ một người có giọng tốt hơn đọc lớn cho mọi người cùng nghe vì không chịu nổi việc chờ đến lượt mình để đọc. Vì như vậy tin sẽ ...nguội ...hơn cà phê sao ?! Một số chỗ không kém cạnh lại bày thêm vài món phụ là trà tàu và bánh ngọt , bánh qui lạt ...để mọi người thưởng thức thêm sau ly cà phê mà mới trông, sao nó có vẻ ít ỏi quá ! Chỉ cần làm một ngụm là trôi tuốt luốt vào bụng... Mà có mấy ai uống cà phê kiểu đó bao giờ nếu không muốn bị chê là phàm phu tuc tử ! Có người viện rằng đôi lúc ...chẳng đặng đừng ấy mà...Còn tuyệt nhiên là không ... nhất là khi không phải vội...Rồi từ từ bánh qui, bánh ngọt cũng mất đi vì tốn thêm tiền hay vì ăn không no hay ngon bằng những món bình dân khác mà người ta thường mua ở chỗ khác đem đến hay ở một cái sạp bán thức ăn nào gần đấy sống tầm gửi theo...Tuy nhiên trà vẫn còn lại là thức uống đệm cực kỳ hữu hiệu cho kẻ ghiền cà phê mặc dầu đôi khi nó nhạt thếch như nước lã pha màu ,hay đậm và chát vì là cặn của các loại trà ngon sót lại trong đáy hũ được pha thêm trà thường ( mà các Chú ... vẫn bán chạy như tôm mới chết chứ ! ) để bán lại cho các chủ quán cà phê có óc kinh doanh tiết kiệm ...thứ vừa ngon... mà lại vừa rẻ ! Thật đúng là Trà Quạu hay Thái Đức ...gì gì đó ! Mà nói thật dù bạn chê hay không, bạn cũng phải dùng nó cho một cuộc uống kéo dài... lê thê tâm sự với một bạn tri âm, tri kỷ nào đó lâu ngày gặp lại, hay chỉ để “ tám “ đôi chút về đủ loại chuyện cỡ ...chuyện hoà bình thế giới chẳng hạn; cho sướng ...cái ...miệng !
Ngày nay, hình thức có nhiều thay đổi hơn với các quán cà phê Trung Nguyên gắn máy lạnh, các quán cà phê đèn mờ, cà phê vườn , cà phê sân thượng, cà phê ghế bố, cà phê chạy ...( có tại các quảng trường, nơi chủ quán đặt bản quán trên xe hơi để kịp thời di tản khi gặp C.A... Cách bán cà phê là lấy tiền liền , và khách được cho ngay một ly cà phê đen hay đá và một tờ báo lót... mông ...rồi tuỳ nghi tìm chỗ ngồi ..để uống giữa khách sạn ...ngàn...sao ...Sau khi uống hết thì trả ly lại hay đem về nhà làm kỷ niệm vì tay chủ quán ...di động ...đã lặn mật tăm ...khi bị CA truy đuổi...
Và những ai đầu đã muối hay tiêu và nay...không còn thích nơi đông người nữa thì có thể thưởng thức vài loại cà phê đóng gói bán sẵn nhưng hương vị cũng tương đối... coi được để có thể mua về pha tại nhà; hay là loại được pha tai chỗ ngay trong ly, rồi đóng nắp mang đi một cách rất ư là h..i..ệ...n ...đ...a...ị, nhưng chất lượng thì chưa được cầu chứng ( ! ) và cũng chưa được xếp hạng với bất kỳ “ sao “ nào mà đang rộ lên vài nơi trên thành phố ...hiện nay ...( Hình ảnh lấy từ Google )

Tứ Duy